Mọi sự khởi đầu khi gia đình tôi nhận được bức điện tín của luật sư Mão cho biết mẹ tôi được thừa hưởng một căn nhà do một bà cô để lại tại Thủ Đức. Đây là lần đầu tiên mẹ tôi nhận được tin của bà cô này, vì từ sau ngày di cư, mẹ tôi bị mất liên lạc với bà và vẫn tưởng bà còn ỏ Hà Nội.
Tuy buồn vì mất một người thân, nhưng đối với mẹ tôi, đây là một cơ hội để xa lánh Sài Gòn vì từ lâu mẹ tôi vẫn than phiền là Sài Gòn quá ồn ào và bụi bặm.
Và thế là một hôm, sau khi hẹn trước với luật sư, ba tôi lái xe đưa mẹ tôi và tôi xuống Thủ Đức xem nhà.
Tới chợ Thủ Đức, chúng tôi ngưng lại văn phòng luật sư Mão. Ông tiếp đãi chúng tôi rất vui vẻ nhưng có vẻ dè dặt khi ba mẹ tôi hỏi về căn nhà mà chỉ nói là ông sẽ đưa ba mẹ tôi tới coi để tùy ba mẹ tôi nhận xét.
Sau khi chạy khoảng mười phút, chúng tôi quẹo vào một con đường nhỏ và ngưng lại trước một căn nhà hai từng cũ kỹ. Ba mẹ tôi nhìn nhau có vẻ thất vọng. Thấy thế, luật sư Mão lên tiếng:
- Căn nhà tuy cũ nhưng còn tốt lắm. Nền nhà rất chắc chắn và các rui kèo không bị mối mọt gì hết.
Sau khi coi nhà xong, ba mẹ tôi quyết định là căn nhà cần phải sửa lại khá nhiều mới có thể ở được. Luật sư Mão trao cho ba tôi tên tuổi và địa chỉ một công ty kiến trúc địa phương chuyên tân trang nhà cửa. Ông nói:
- Nếu muốn sửa sang cẩn thận, chắc cũng phải độ ba tháng nữa ông bà mới có thể dọn vào được.
Ngần ngừ một lúc, ông nói tiếp:
- Có lẽ ông bà nên ra coi vườn sau trước khi quyết định.
Chúng tôi theo ông ra vườn sau. Điều mà chúng tôi nhận thấy ngay là giữa ngôi vườn rộng chỉ có một cây xoài có vẻ cằn cỗi, ngoài ra không còn một cây nào khác. Cây xoài trơ trụi với những cành cây khẳng khiu như những cánh tay trơ xương đang vươn ra đau đớn. Mẹ tôi lắc đầu:
- Cây xoài này cằn cỗi quá, có lẽ nên đốn bỏ đi.
Luật sư Mão hơi giật mình:
- Có lẽ bà không nên làm như vậy.
Mẹ tôi có vẻ ngạc nhiên:
- Tại sao?
Ông Mão ngần ngại:
- Tôi sẽ nói cho ông bà nghe về cây xoài này, tuy nhiên câu chuyện có lẽ không được thích thú lắm đâu.
Mẹ tôi nói với giọng thăm dò:
- Luật sư nói có vẻ bí mật quá.
- Có lẽ chữ bí mật đúng là chữ dùng để chỉ cây xoài này.
Trong khi tất cả chúng tôi ngắm nghía cây xoài với vẻ tò mò, luật sư Mão bắt đầu kể:
- Cách đây khoảng tám mươi năm, một cô gái già tên là Nguyễn Thị Vân sống trong căn nhà này. Nhiều lần vào đúng nưã đêm, những người hàng xóm thấy cô đứng xõa tóc trong sân sau, một tay cầm bó nhang một tay bắt ấn, vừa chỉ trỏ bốn phương tám hướng vừa đọc những gì người ta nghe không rõ. Dân chúng trong vùng đồn rằng cô là một mụ phù thủy.
Thực ra cô Vân không phải chủ nhà mà chỉ là người mướn. Chủ nhà là ông Tám, một thương gia giàu có. Khi người bà con cuối cùng của cô Vân từ trần, cô gần như không còn một xu dính túi. Sau gần một năm cô không trả tiền nhà, ông Tám yêu cầu cô dọn đi. Cô ỏ lại thêm được vài tháng nữa, và khi ông Tám trục xuất cô khỏi ngôi nhà để nhường chỗ cho gia đình ông, cô nguyền rủa:
- Cả nhà ông sẽ chết vì bệnh đậu mùa.
Quả nhiên không lâu sau đó, cả nhà ông Tám bị bệnh đậu mùa khiến vợ và tất cả năm đứa con ông đều thiệt mạng. Dân địa phương cho rằng cô là một mụ phù thủy độc ác, và do sự thúc đẩy của ông Tám để trả thù cho vợ con ông, họ xúm lại dùng gậy gộc đánh chết cô. Trước khi thỏ hơi cuối cùng, cô gượng thều thào:
Xin hãy chôn tôi ỏ vườn sau căn nhà bị tôi nguyền rủa.
Ông Tám đồng ý, không phải ông tưœ tế gì mà là để ông có cơ hội trả thù bằng cách sáng sáng ra... tiểu lên ngôi mộ.
Ngày tháng trôi qua, sau khi ông Tám từ trần, vì ngôi mộ không có bia vì đã bị ông Tám san bằng, một người nào đó trồng một cây xoài mà người ta cho là ngay phía trên chỗ cô Vân yên nghỉ.
Sau một vài hiện tượng bất thường, thiên hạ đồn là cây xoài có ma, đồng thời baỏ nhau “ai mà phạm tới cái cây này, dù chỉ một cành nhỏ, cũng sẽ bị hồn ma hiện về bóp cổ”.
Điều đáng nói là sau đó, tuy nhiều loại cây khác được trồng trong sân nhưng không một cây nào sống sót ngoại trừ cây xoài. Luật sư Mão kết luận:
- Đó là lý do tại sao tôi nói là bà không nên đốn bỏ cây xoài này.
Cha mẹ tôi nhìn nhau rồi nhìn cây xoài với vẻ e dè trước khi mẹ tôi lên tiếng:
- Nếu cây xoài này đã được trồng ỏ đây lâu năm như vậy, có lẽ mình cũng không nên động đến làm gì.
Tuy mẹ tôi nói thế nhưng tôi biết mẹ tôi bị ảnh hưỏng bỏi câu chuyện của luật sư Mão.
Tôi thấy mấy người lớn hình như không được thoải mái lắm khi đứng gần cây xoài trong bầu không khí lặng ngắt như nghĩa trang sau câu chuyện của luật sư Mão. Riêng tôi, tôi cảm thấy như trút được gánh nặng khi cha mẹ tôi cám ơn ông Mão trước khi lên xe ra về.
Thời gian kế tiếp là những ngày bận rộn. Trong khi mẹ tôi trông coi thợ sưã sang ngôi nhà thì tôi phụ cha tôi sắp xếp đồ đạc. Chưa đầy ba tháng sau, căn nhà đã tươm tất và gia đình tôi dọn vào.
Sau mấy tuần lễ, tôi cảm thấy thích ngôi nhà và đời sống yên tĩnh của vùng quê tuy không xa Sài Gòn là mấy, đồng thời tôi cũng cảm thấy sự ngự trị của cây xoài ỏ vườn sau. Tôi thường nghĩ tới câu nói của luật sư Mão “ai mà phạm tới cái cây này, dù chỉ một cành nhỏ, cũng sẽ bị hồn ma hiện về bóp cổ”. Mỗi lần nghĩ tới câu nói đó tự nhiên tôi lại rùng mình. Rồi tôi thầm nghĩ “Vô lý! Bây giờ là thế kyœ 20, làm gì còn những chuyện ma quái đó nữa!”. Tuy nhiên tôi vẫn luôn luôn bị câu chuyện của luật sư Mão - hay nói đúng hơn, cây xoài - ám ảnh, và tôi luôn luôn tự hỏi không biết việc gì sẽ xẩy ra nếu một người nào đó đụng chạm tới cây xoài.
Vào một buổi chiều nắng tốt, tôi quyết định tìm cho ra sự thật.
Tôi lấy một con dao xếp trong ngăn tủ ra và cố tỏ vẻ bình tĩnh bằng cách huýt sáo om xòm trong khi mỏ cưã sau bước ra vườn sau. Bật lưỡi dao ra, tôi hăm hỏ bước tới phía cây xoài. Đột nhiên tôi cảm thấy như cả thế giới đều im lặng khiến tôi bị ù tai, đồng thời tôi cũng cảm thấy rõ rệt như có hàng ngàn con mắt vô hình đang trừng trừng theo dõi từng hành động của tôi. Tôi rùng mình đứng khựng lại. Một cơn gió không biết từ đâu thổi tới bao quanh tôi như một cơn lốc. Cơn lốc bất ngờ không những không khiến tôi sợ hãi mà lại khiến tôi bực bội nghĩ thầm “Hừ! Nó định dùng gió nhốt mình hay sao ý mà!” và tôi bước tới mấy bước, giơ cao lưỡi dao... Đột nhiên một luồng gió mạnh ào tới như muốn đẩy tôi lui lại và cổ tay cầm dao của tôi như bị một sức mạnh vô hình xiết chặt.
Tôi nghiến răng, gồng hai chân đứng thật vững và cố đè tay dao xuống. Tôi nhủ thầm là bất kỳ việc gì xẩy ra, tôi quyết định xúc tiến những gì đã định.
Thình lình bàn tay cầm dao của tôi nhẹ bỗng không còn bị kềm giữ gì nữa khiến tay tôi đâm mạnh xuống và nếu tôi không ngưng lại kịp thời, có lẽ lưỡi dao đã cắm phập vào bụng tôi. Tôi giận dữ nghĩ thầm “À, mày muốn đâm tao phải không? Để tao đâm mày cho mày biết” rồi ghim mạnh mũi dao vào thân cây xoài.
Tôi nghe rõ một tiếng đàn bà gào lên đau đớn đúng lúc một cơn gió mạnh nổi lên khiến cả cây xoài rung động mạnh giữa lúc những giọt nhựa màu trắng đục ứa ra từ vết đâm nhiểu xuống thân cây. Đột nhiên hai cành cây lớn phủ chụp xuống chỗ tôi đứng. Nhưng nhanh như cắt tôi đã nhảy lui lại rồi quay lưng chạy thẳng vào nhà giữa tiếng gió thét gào và tiếng người đàn bà gầm thét đuổi theo.
Đóng sập cưã sau lại, tôi vội vã cài chốt và đứng thỏ hổn hển giữa lúc cánh cưã bị một cơn gió mạnh thổi vào bần bật như muốn đẩy bung ra.
Đêm hôm đó, từ cưa sổ phòng ngủ trên lầu, tôi nhận thấy bóng cây xoài nằm dài tới nưã cái sân rộng v
